Chris Verkaemer
Genuanceerd abstract met maximale zeggingskracht. Schilderijen Chris Verkaemer.
De Belgische kunstenaar Chris Verkaemer schildert abstract in de meest extreme vorm. Zwart/wit zou je kunnen zeggen, hoewel deze utdrukking zijn genuanceerde werk absoluut geen recht doet. Chris richt al zijn aandacht op het schilderen zelf en dwingt zo het materiaal tot maximale zeggingskracht. Daarbij maakt hij royaal gebruik van olieverf. Niet lukraak aangebracht, maar in lagen over elkaar, die zich verdichten en zo de compositie evenwichtig ordenen. Het werk is opgebouwd door een patroon van verfstreken en in de diepte door een opeenstapeling van verflagen, waardoor een spontaan en boeiend reliëf ontstaat.
Zonder noemenswaardig in de spotlights van de actualiteit te staan, heeft Chris Verkaemer de laastse jaren op een schijnbaar onopvallende manier, in zijn eigen ritme, gestaag aan een oeuvre gewerkt.
Voor Chris Verkaemer geldt de schilderkunst als een mysterie. Dat mysterie schuilt in de momentane werkig en uitstraling van de gelaagdheid en in de materie van de verfhuid.
Op het eerste gezicht vertonen de monumentale schilderijen van Chris Verkaemer een zekere vorm van monochromie. Bij nader toekijken ontstaat een complex proces van zichtbaarheid. Dat proces bedient zich van een onbedwingbaarheid. Uit de grove verfstreken ontstaat een energie van licht. De energie van de waarneming is voor de duur van het kijk-moment onlosmakelijk verbonden met de vrijgekomen energie van de schepping: tijd, ruimte en plaats verenigen zich.
Wat krijgen we te zien? De vraag is zowel van materiële als symbolische aard, want elk geschilderd beeld van iets - het weze een interpretatie van een foto, of een niet eerder vooraf bepaald beeld - gaat over de afwezigheid van zijn tegenhanger in de werkelijkheid. Alle schilderkunst gaat in principe over het aanwezige van het afwezige. De gebroken ruimte van het schilderij, de van bij de aanvang gekozen oppervlakte van het doek, komt voort uit het wenskarakter van de kunstvorm. Ook in deze stellingname schuilt het mysterieuze karakter die de schilderkunst van Chris Verkaemer kenmerkt.
Hij wil vooral iets maken dat van hemzelf is. Hij houdt zich ver af van elke trend of stroming. Daarbij gaat hij vooral intuïtief en op puur gevoel te werk. In zijn schilderkunst gaat het om het fysieke, het tastbare en het directe. Dit te overstijgen was destijds het onoverkomelijke probleem van de abstracte schilderkunst. Bij elk schilderij stuit je immers op hetzelfde enigma. De continuïteit van de ruimte - de logica van waar het zich bevindt - wordt ergens op het doek doorbroken en vervangen door een biologerende discontinuïteit. Het geschilderde wordt immers steeds in een gebroken ruimte geplaatst. Schilderen wordt in die optiek een vorm van componeren. De kleur wordt klank. Het schilderij wordt een partituur. Daarbij moet het geheel kloppen en moet men er een goed gevoel aan overhouden. Het bereiken van die goeie sfeer behoort dan weer tot het domein van het mysterie.
De vergelijking met de muziek is niet zomaar lukraak gekozen. Chris Verkaemer is immers een groot liefhebber van jazzmuziek. Jazz gaat over het woordloze, het onzichtare, het ontbeteugelde... Bij een eerste beluistering kan jazz zeer chaotisch klinken, maar een goede luisteraar zal al snel merken dat er toch sprake is van een zekere structuur. Zo ervaart hij althans de totstandkoming van een schilderij. Olieverf heeft immers een huid, bezit iets lichamelijks. Het aanbrengen van diverse lagen zorgt daarbij voor een mimetische textuur. Olieverf garandeert ook de lichtechtheid.
De schilder zelf ervaart het werken met olieverf als een aangename gebeurtenis. Het product roept in ieder geval nostalgie op. Olieverf bezit een grotere rijkdom aan kleur, maar ook de geur prikkelt. Daartegenover staat dat de droogtijd heel lang is. Dat noopt de schilder tot een creatieve oplossing, met name het bezig zijn aan verschillende schilderijen tegelijkertijd. Het werken met olieverf impliceert ook dat de toeschouwer de handelingen van de schilder kan nakijken, althans wat de bovenste laag betreft.
Voor Chris Verkaemer is elk afgewerkt schilderij het resultaat van de kennis op dat moment, maar er is steeds de wil om verder te gaan...
De schilderijen van Chris Verkaemer hebben geen specifiek doel op zich. Ze betrachten evenmin een statement.
In confrontatie met het oog van de kunstliefhebber komt echter een proces op gang, een retinaal beleven, een mentale uitdaging.
Dat is precies wat de schilder beoogt.
Zijn schilderijen vormen immers een belangrijke schakel om met de buitenwereld te communiceren.